Tòa nhà Empire State ở New York, Hoa Kỳ được hoàn thành vào năm 1931 và là tòa nhà cao nhất thế giới cho đến năm 1972 với độ cao 381 m. Empire State Building là biểu tượng của sức mạnh tài chính và là trái tim của cả thành phố New York. Tòa nhà được thiết kế theo phong cách Art Deco, một hình thái kiến trúc khá phổ biến những năm 20 và 30 của thế kỷ trước.

Empire State Building được mô phỏng từ hình dáng một chiếc bút chì, mang phong cách khá hiện đại, cao 381 m với 102 tầng, xây dựng trong một thời gian ngắn kỷ lục, chỉ 16 tháng. Tên của tòa tháp được đặt theo biệt danh của thành phố New York (Empire State). Nó được coi là tòa tháp cao nhất thế giới trong suốt 40 năm, kể từ khi hoàn thành năm 1931, vượt qua kỷ lục của Chrysler Building. Chỉ cho tới khi Trung tâm thương mại thế giới (WTC) hoàn thành năm 1972, Empire State Building mới chịu đứng ở vị trí thứ hai. Thế nhưng, sau khi WTC bị đánh sập năm 2001, nó lại giữ vị trí quán quân ở New York và á quân tại Mỹ, sau Sears Tower ở Chicago.

Empire State Building do kiến trúc sư Gregory Johnson thiết kế và Công ty Kiến trúc của ông, Shreve, Lamb and Harmon, thực hiện bản vẽ trong vòng chỉ 2 tuần. Thiết kế này lấy cảm hứng từ tòa nhà Carew Tower tại Cincinnati (bang Ohio). Tòa nhà chính thức khởi công bằng giai đoạn giải phóng mặt bằng tháng 1/1930 và việc xây dựng bắt đầu vào ngày 17/3, với sự tham gia của 3.400 công nhân, hầu hết đều là người nhập cư từ châu Âu. Theo một số thông tin, đã có 5 công nhân chết trong thời gian xây dựng.
Ngay từ khi thiết kế, Empire State Building đã âm thầm nhảy vào cuộc chạy đua cho danh hiệu tòa nhà cao nhất thế giới tại New York. Hai dự án khác là 40 Wall Street và Chrysler Building cũng đang trong giai đoạn xây dựng khi Empire State Building động thổ. Thế nhưng cả hai công trình này chỉ giữ được kỷ lục trong thời gian chưa đầy 1 năm, trước khi Empire State Building hoàn thành ngày 1/5/1931. Tổng thống Mỹ khi đó, Herbert Hoover, đã có hình thức “cắt băng” khá ấn tượng. Ông đã ngồi ở Washington, D.C. và ấn nút bật đèn sáng cho tòa nhà tại New York này.

Tính cả phần anten, tòa nhà cao tới 443 m. 85 tầng được dành cho các trung tâm thương mại và văn phòng cho thuê, với diện tích hơn 200.000 m2. Một đài quan sát trong nhà và ngoài trời ở tầng thứ 86. 16 tầng còn lại là phần chóp nón nơi có hệ thống chiếu sáng hoành tráng. Empire State Building là tòa nhà đầu tiên có hơn 100 tầng. Nơi đây có tổng cộng 6.500 cửa sổ, 73 thang máy, cao 1.860 bậc tính từ mặt phố lên tới tầng 102. Diện tích khu đất là hơn 254.000 m2.
Thời điểm khánh thành tòa nhà trùng với sự ra đời của rất nhiều trung tâm thương mại và văn phòng cho thuê. Chính vì vậy, trong một năm đầu vận hành, nó đã lỗ 1 triệu USD. Cung lớn hơn cầu đã khiến Empire State Building trở thành “trò hề” tại Mỹ. Tòa nhà không hề kiếm được đồng lãi nào cho tới năm 1950.

Năm 1964, hệ thống đèn chiếu sáng tán rộng đã được lắp đặt trên đỉnh tòa nhà và chiếu sáng vào ban đêm, với màu sắc thay đổi liên tục phù hợp theo mùa và các sự kiện, chẳng hạn như Noel. Sau ngày sinh nhật lần thứ 18 và cái chết sau đó của Frank Sinatra, tòa tháp được thắp ánh sáng màu xanh da trời, như nickname của ca sĩ này “Ol’ Blue Eyes”. Còn cuối năm 2004, khi nữ diễn viên Fay Wray qua đời, tòa bộ tòa nhà tắt điện hoàn toàn trong 15 phút để tưởng niệm. Năm 2001, khi WTC bị đánh sập, ba màu xanh, đỏ và trắng, đại diện cho màu cờ nước Mỹ, đã được thắp lên.

Empire State Building sở hữu một trong những đài quan sát ngoài trời lý tưởng nhất thế giới, thu hút hơn 110 triệu người mỗi năm nằm trên tầng 86. Từ nơi đây, có thể bao quát khắp New York. Thực ra, tòa nhà còn một đài quan sát nữa trên tầng 102 được mở cửa cho công chúng. Nhưng nó đã phải đóng cửa năm 1999 và rồi lại mở vào tháng 11/2005. Dù vậy, nơi đây không hút khách như khu vực ở tầng 86.

Empire State Building đứng ở vị trí đầu tiên trong cuộc thăm dò ý kiến của người Mỹ về công trình kiến trúc đẹp nhất của đất nước này.

Theo Dothi